Sağlık & Spor Terimleri Sözlüğü
Kanın pıhtılaşma sürecine katılanözetken.
Bir sözcüğün doğru söylenmesini gerçekleştirememe.
Hepatit B virüsünün yüzey antijenine karşı antikor.
Kanda bulunanbeyaz hücreler.
Boşluk, oda, kalp kulakçığı.
Hepatit B virüsünün "e" antijenine karşı antikor.
Akut romatizmal ateş hastalığıdır.Geçirilmiş boğaz enfeksiyonu sonucu vücuda yerleşen ve halk arasında“beta mikrobu” olarak bilinen A grubu beta hemolitik Streptokoklar ve bunların yaptığı ateş sonucu oluşur.Eklemler, kalp, böbrekler, beyin ve deride hastalık oluşturur.Diz, ayak bileği gibi büyük eklemleri tutar. Eklem şiş, kızarık ve ağrılıdır.Eklem iltihabının özelliği, gezici olmasıdır. Bir eklem tutulur; bir süre sonra geçer, başka eklem tutulur. Tedavide Aspirin'e yanıt vardır.
Vücuttaki bir kanalın doğuştan kapalı olması.
Anti-HBc antikorunun özel bir tipi.
Pankreasta akut ya da kronik gidiş gösteren iltihap halidir.BelirtilerAkut Pankreatit, ani başlayan bir pankreas inflamasyonudur (yangı). Olay bir anlamda pankreasın değişik derecelerde hasar görmesi olarak daözetlenebilir. Bu hasar bazen pankreas hücrelerininölümüne neden olabildiği gibi, ortayaçıkan bazı kimyasal maddelere bağlı olarak gelişen olaylar vücudun tamamını ilgilendiren genel bir felaket haline de dönebilir. Başka kelimeler ile ifade etmek gerekirse; pankreas hem iç salgı (endokrin:Örn. İnsülin) hem de dış salgı (ekzokrin:Örn. Amilaz, lipaz,tripsin...) yani sindirime yardımcı maddeler salgılar. Bu dış salgı içindeki maddeler inaktif formda olup, bağırsakta aktif hale geçerler ve yağ, şeker ile proteinlerin parçalanmasını sağlarlar. İşte akut pankreatitte bu maddeler bir şekilde daha pankreas içindeyken veya bir nedenleçevre dokulara ulaşarak aktif hale geçip dokuları parçalamaya başlarlar. Akut pankreatit bu kontrol dışı dokuların parçalanması olayına karşı vücudun ortaya koyduğu savunmanın ve sonuçlarına verilen isimdir.Tanı
Akut pankretitin birçok nedeni vardır. En sık rastlanılanı ise safra kesesi taşlarıdır. Safra kesesindeki taşlar kesenin kasılması ile ana safra kanalına dökülebilirler ve tıkanma sarılığı nedeni olabilir. Safra kanalına düşen taş ya kanalçıkışını tıkayarak ya daçıkıştan zorla da olsa geçip bağırsağa düşerken yarattığı olaylara bağlı olarak pankreas kanalında da değişik derecelerde tıkanıklık, basınç artması, hasar ve kanaldakilerinçevreye sızmasına neden olabilir. Aktif hale geçen enzimlerçevredeki sağlıklı dokuları parçalamaya başlayabilir. Akut pankreatitin safra taşından sonra ikinci sırada gelen nedeni ise yoğun alkol kullanımıdır. Alkol de direkt ve indirekt yollardan benzer zincirleme reaksiyonları başlatabilir. Bu en sık iki neden dışında,çocuklarda kabakulak, erişkimde hiperlipidemi (kan yağlarının yüksekliği), kanal darlığı, pankreasın bazı doğmalık anomalileri, travma, nadiren de olsa hamilelik, veya hiçbir neden olmaksızın da akut pankreatit gelişebilir.Bu konuda deneyimli bir cerrah, klinik tablo ve bazı laboratuar testleri ile (özellikle kan amilaz ve lipazınınçok yüksek olması...) tanıyı rahatlıkla koyar.Özellikleçekilen ilaçlı bilgisayarlı tomografide pankreasın hasarı hakkında fikir edinilebilir.Tedavi
En kritik sorun akut pankreatitin tipini belirlemek ve nedeni ortaya koymaktır. Eğer ortadan kaldırılabilir bir neden ise (Ör.: kanalı tıkamış bir safra taşı) nedenin süratle ortadan kaldırılması tablonun süratle düzelmesine neden olur. Hangi tip olursa olsun tedavi genel prensipler doğrultusunda pankreası dinlendirmek yani ağızdan gıda alımını kesmek, damardan beslemek ve pankreastaki hasarın seviyesini bilgisayarlı tomografi ile takip etmek olarak başlar. Hafif formda, görüntülemede doku kaybı olmaksızın olayın 3-5 gün içerisinde gerilediği klinik bulguların (şikayetlerin) süratle gerilediği gözlenir ve ilave tedavi gerekmez. Ancak, değişik derecede dokuölümü (nekroz) saptanması ağır form ile karşı karşıya kalındığını gösterir ki buözellikle uzman bakımı gerektirir. Doku kaybının seviyesinin takibi, buölü dokularıölümcül bir komplikasyon olan infeksiyondan koruma, bozulan diğer sistemler ile mücadele, ameliyat zamanının planlanması (enönemli faktörlerden biri)... gibi hamleler iyi hesaplanarak ve zamanında yapılmalıdır. Yanlış stratejiölüm ile sonuçlanabilir. Bu nedenle deneyimçokönemlidir. Akut pankreatit atağı sonrası ne yapılmalı? Akut atak atlatılır atlatılmaz, altta yatan neden ortadan kaldırılmalıdır. Aksi halde tekrarı kaçınılmaz olur. Neden safra kesesindeki taşlar ise, safra kesesi alınmalı, alkol ise alkol alımına son verilmeli... gibi. Eğer değişik derecelerde pankreas yetersizliği gelişir ise (sindirim bozukluğu, şeker hastalığı gibi) bunlar ile de ayrıca mücadele edilebilir.
Hepatit B virüsünün çekirdek (core) antijenine karşı antikor.
Kann bölgesinde birden ortaya çıkan bütün şiddetli belirtiler için kullanılan terim.
İstemli ya da istemsiz kas liflerini içeren bir organda kas gerginliğinin (bak. kas gerginliği), yani kasılmadan önce bulunan ve gevşemeden sonra da süren gerginlik durumunun kaybolması.
Akut glomerulonefritGlomerulinin iltihaplanması ekseriyetle mikroplu bir hastalıktan sonra veya başka bir hastalık nedeniyle olabilir veya bir böbrek bozukluğu olabilir. Eğer akut glomerulonefrit mikroplu bir hastalıktan sonra olursa akut postinfeksiyöz glomerulonefrit denir. Akut glomerulonefrite neden olan en yaygın enfeksiyon streptokokun sebep olduğu enfeksiyondur. Bunlar bakterili sepsis pnömokoka bağlı zatürree tifo hastalığı frengi endokardit (kalp iç zarının iltihaplanması )dır. Ayrıca böbrekiltihabı mononükleoz kabakulak kızamık veya sarılık yapan virüsler tarafından veya echovirus veya coxsachievirus tarafından da oluşturulabilir. Akut glomerulonefrit esasında enfeksiyona ve virüse reaksiyon değildir; O enfeksiyonun vücudun bağışıklık mekanizmasını ortaya çıkarmasının neticesidir. Diğer sebepler IgA (Berger) nefropati lupus vaskilüt Henochschönlein purpurası ve glomerulus hastalığıdır. Bunlar ilerde açıklanacaktır.
Akut glomerulonefrit nadiren streptokoka bağlı enfeksiyondan (boğaz veya cilt enfeksiyonu) sonra olur. Bu durum da 6 ila 10 yaş arasındaki çocuklarda görülür. Boğaz ağrısı (streptekokun neden olduğu) iyileştikten 6-10 gün sonra akut glomerulonefrit ortaya çıkar. Ciltteki hastalıkta (streptekokun neden olduğu) ise aradaki dönem 2 haftadır. Bu durumun aksine IgA (Berger) nefropatisinde glomerulonefrit ve idrarda kan üst solunum yolu enfeksiyonunun hemen arkasından ortaya çıkar.
Gene de birçok (streptokok) enfeksiyonları glo-merulonefrite neden olmaz. Ancak birkaç türü glomerulonefrite neden olabilir. Ayrıca her hastada belirtileri ortaya çıkmayabilir. Bir ailede glomerulonefrit yapan streptekok enfeksiyonu salgını görülebilir. Belirtileri gösteren her kişiye karşı belirtisiz 3-4 akut glomerulonefrit vakası vardır.
Belirtileri.Son zamanlarda görülen streptococcal (streptokoka bağlı) veya virütik hastalıklar.Kola veya çay rengi idrar.Yüksek tansiyon.Sıvı tutulması (birikmesi). İdrarda protein ve kırmızı kan hücreleri.Hafif kansızlık olasıdır.Baş ağrısı
. Görme bulanıklaşabilir.
. Yaygın ağrılar ve sancılar
Çoğu akut glomerulonefrit vakasında sıvı birikimi (ödem) ve yüksek tansiyon bir hafta içinde geçer. İdrardaki anormal değerlerin normale dönmesi üç beş ay alır.
Çocuklarda hastalığın seyiri üzerinde daha doğru tahminler yapılabilir. Yetişkinlerde tahmin yapmak daha zordur. Çocuklar genellikle tamamen iyileşir ilerde hiçbir kronik böbrek hastalığı belirtisi göstermezler. Ancak çok küçük bir yüzde de glomerulonefrit gelişebilir ve böbrek çalışmazlığı meydana gelebilir. Yetişkinler akut glomerulonefrit geçirince çok düzelemez. Bunun nedeni anlaşılamamıştır. İlk krizi ciddi geçiren yetişkinlerde böbrek yetmezliğine geçiş riski fazladır. Tek bir krizle hastalığı atlatanlar böbrek iyileşince genellikle sağlıklarına kavuşurlar. Krizlerin tekrarlaması çok görülen bir durum olmamakla beraber bu tip vakaların üçte biri veya yarısı artan böbrek çöküntüsüne gider.
Atmosferin yer yüzünde bulunan her cisim üzerine yaptığı basınç. Deniz seviyesinde, 760 mm'lik civa sütununun 1 cm2 alana yaptığı basınç 1 atmosfer"" basıncıdır.
