Sağlık & Spor Terimleri Sözlüğü
Bilinçlilik durumunun ve gerçeği algılamanın bozulduğu, ilk kez görülen bir yerin sanki daha önce görülmüş gibi ya da ilk kez yaşanan bir olayın sanki daha önce yaşanmış gibi algılandığı patolojik durum.
Doğuştan var olan herhangi bir bozukluk ya da hastalık durumunu niteleyen terim.
Dördüncü karıncığın yan köşesinde yerleşmiş olan sinir hücrelerinin oluşturduğu, işitme sinirinin bir parçası olan vestibüler sinir liflerinin bir bölümünün sonlandığı ve omuriliğin hareket sinirlerine giden bazı sinir liflerinin çıktığı çekirdek.
Doğum sonrası depresyonu (kısaca DSD) doğum yaptıktan sonra oluşan bir depresyondur. Depresyon bazen hamilelik sırasında başlar, ancak doğum sonrası depresyonu olarak adlandırılabilmesi için, doğumdan sonra da devam etmesi gerekir.Doğum sonrası depresyonu çok yaygındır ve doğum yapan her yüz kadından 10-15'inin buna maruz kaldığı bilinen bir gerçektir. Birçok kadın bu konudaki duygu ve düşüncelerini başkaları ile paylaşmadığından dolayı, gerçek rakam aslında bundan daha fazla da olabilir.
Dil üzerindeki tabakanın temizlenmesidir. Dilifırçalayarak temizleme işi gerçekleştirilebilir.Ağız kokusunun giderilmesine yardımcı olur.
Androjen hormonların karaciğerde geçirdiği dönüşümle ortaya hormon.
Göbek estetiği hamilelikle birlikte bozulmaya başlar. İkinci, üçüncü doğumlarda, ikiz gebeliklerde ve çok kilo alınan hamileliklerde deformasyon iyice artar. Karın derisi bollaşır ve çatlar. Karın duvarını oluşturan bağ dokusu da gevşer ve karın duvarı öne doğru çıkıklaşır ve şişkinlik oluşur.Doğum Sonrası Çatlaklar İçin;Badem Yağı, Kakao Yağı, Kayısı yağı, Kantaron Yağı, Zeytin Yağ, Çörekotu Yağı. Birebir ölçülerle karıştırın. Ve uygulayın.Not: Doğum çatlakları daha çok ilk 1 yıl içinde tedavi edilmelidir.Gebelik sırasında çatlak oluşumunu engellemek için özellikle yemek sonrası karnınıza sürün.Cilt Çatlakları İçin;Kakao yağı, Gliserin yağı, Keten yağı birebir oranda karıştır. Çatlayan kuruyan bolgelere uygulanırBadem yağı, Saf Zeytin yağı, Çörekotu yağı birebir oranda karıştır. Çatlayan kuruyan bolgelere uygulanır.
Rahim açılmaya başladıktansonra devam eden kasılmalar bebeği rahim dışına itmeye yarar buna sancı denir.Bu itmenin sağlanması için bebek uygun pozisyonda olmalı ve yine önünde bir engel bulunmamalıdır.Normal doğumun gerçekleşebilmesi için son olarak, bebeğin geçeceği yol ile yolcu (bebek) arasında bir uyumsuzluk söz konusu olmamalıdır. Bebeğin normalden iri veya yolun normalden dar olması doğumun olağan gidişatını engelleyecektir.Genelde doğumun yaklaştığının ilk belirtileri düzensiz kasılmalar ve halk arasında'nişan gelmesi' olarak anılan durumdur. Rahim ağzı tüm gebelik boyunca sümüksü bir tıkaçla kapalıdır. Bu tıkaç bebeği dış etkenlere karşı korur. Doğum eyleminin başlamasından hemen önce rahim ağzında hafif bir açılma olur ve bu tıkaç kanlı bir akıntı şeklinde vücut dışına atılır.Yine doğumun erken belirtilerinden biri de düzensiz rahim kasılmalarıdır. Kişi bu kasılmaları ağrı olarak algılar. Yalancı doğum sancıları (“Braxton Hicks kasılmaları”) adı verilen bu kasılmalar dinlenmekle geçer ve genellikle şiddeti zamanla artmaz.Suyun gelmesi doğumun bir diğer belirtisidir. Genelde zarlar açıldıktan sonra 24 saat içinde eylem kendiliğinden başlar. Bazen doğum eylemini suni sancı ile desteklemek gerekebilir.Yalancı doğum sancıları düzensiz aralıklarla gidip gelen, süresi kısa (15-20 saniye) olan ve hafif ağrılar iken gerçek doğum sancıları ise daha düzenli aralıklarla gidip gelen, şiddeti gittikçe artan ve araları kısalan, 45-60 saniye kadar süren, rahimde açılma ve silinmeye neden olan ağrılardır. Özetlemek gerekirse;
Doğum Lekeleri Nedir?Birçok bebekte doğduklarında doğum lekeleri mevcuttur. Bazı bebeklerde bu lekeler yaşamın ilk haftalarında ortaya çıkarlar. Bu lekeler kahverengi, bronz, pembe veya kırmızı olabilirler. Her yüz doğan bebeğin 10'unda doğum lekesi vardır. Bu lekeler deride kan damarlarının demetler halinde bir araya gelmesi ile oluşurlar. Bu lekeler düz veya kabarık, pembe, kırmızı veya mavimsi görünümdedirler.Doğum Lekelerinin Nedeni Nedir?Doğum lekelerinin temel oluşum nedeni bilinmemektedir. Birçok doğum lekesi kalıtsal değildir ve gebelik esnasında olan bir olaydan kaynaklanmazlar.Doğum Lekelerinin Farklı Tipleri Nelerdir?Birçok değişik tipte damarsal doğum lekeleri bulunmaktadır. Bazen doğum lekelerine kesin tanıyı koyabilmek için, haftalarca veya aylarca takip etmek gerekebilir. En yaygın damarsal doğum lekeleri düz lekeler, hemanjiomlar ve portwine stain( porto şarabı lekesi)dir. Damarsal doğum lekelerinin bazı nadir tipleri de vardır.Düz LekelerDüz lekeler soluk, hafif kırmızı renkte lekelerdir. Bu damarsal lekelerin en sık rastlanılan tipidir. Genellikle alında ve göz kapaklarında görüldüklerinde melek öpücüğü olarak bilinirler. Ensede rastlandıklarında leylek ısırığı olarak adlandırılırlar. Bu lekeler burun ucunda, üst dudaklarda ve vücudun herhangi başka bir yerinde bulunabilirler. Genellikle pembe ve düzdürler. Melek öpücükleri genellikle 2 yaşında kaybolurlar, fakat leylek ısırığı genellikle erişkin yaşa kadar kalırlar. Bu lekeler zararsızdır ve tedavi edilmelerine gerek yoktur.HemanjiomlarHemanjioma terimi birçok farklı tipte damarsal gelişimi tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Birçok dermatolog bu yaygın tipteki damarsal doğum lekeleri için hemanjioma terimini kullanmayı tercih eder. Bu lekeler genellikle doğumdan sonra görülmezler, ancak yaşamın ilk birkaç haftasında ortaya çıkarlar. Hemanjiomlar 2 tipe ayrılırlar: Çilek hemanjiomlar ve Kavernöz hemanjiomlar
Çilek hemanjiomlar deriden hafifçe kabarık, açık kırmızı renkte lekelerdir ve deri yüzeyine oldukça yakın anormal damarlardan oluşurlar.Kavernöz hemanjiomlar daha derin yerleştiklerinden mavi bir renge sahiptirler. Bu benler yüzün veya vücudun herhangi bir yerinde bulunabilirler.Genellikle bir çocukta bir hemanjiom bulunur, fakat bazen iki ya da üç adet olabilir. Bazı bebeklerde ise çok sayıda ve iç organlarda da hemanjiom bulunabilir. Diğer damarsal lekelere göre hemanjiomlar oldukça hızlı gelişirler. Bu büyüme yaşamın ilk 6 haftasında başlar ve bir yıl boyunca devam eder. Bir yıldan sonra birçok hemanjiom büyümesini durdurur. Bundan sonra beyaza dönüp yavaşça küçülürler. Hemanjiomların yarısı beş yaş civarında, on tanesinden dokuzu da dokuz yaş civarında gerilerler. Birçoğu tamamı ile ortadan kalkar, fakat sıklıkla soluk bir işaret kalır. Bir hemanjiomun ne kadar büyüyeceğini veya tamamı ile kaybolup kaybolmayacağını bilmek mümkün değildir.
Kavernöz HemanjiomlarHemanjiomların Komplikasyonları
Bazen hemenjiomlar aniden büyüyebilir ve küçülebilir ve üzerlerinde yara ve ülserler açılabilir. Bu yaralar ağrılıdır ve enfeksiyon gelişebilir. Bu durumda muhakkak bir Dermatoloji Uzmanına görünmek gerekir. Yara temiz tutulmalı ve antibiyotikli kremler kullanılmalıdır.Aileler hemanjiomların kanayabilecekleri konusunda uyarılmalıdır. Bununla beraber bu lekeler genellikle problem oluşturmazlar. Kanama genellikle travmadan sonra gelişir. Eğer hemanjiom kanarsa bu bölge su ve sabunla veya hidrojen peroksitle yıkanır ve gazlı bezle bandaj yapılır. Bu bölgeye beş dakika baskı uygulanır. Eğer kanama durmazsa muhakkak doktora başvurulmalıdır.
Hemanjiom nadiren bir iki gün içerisinde büyür. Bu durum oluşursa muhakkak Dermatoloji Uzmanı ile görüşünüz. Eğer morarma gelişirse de, bu durum Dermatoloji uzmanına gösterilmelidir.Hemamjiomların TedavisiDamarsal lekesi bulunan bebekler bir an öce Dermatoloji Uzmanı tarafından muayene edilmeli, lekeye doğru tanı konarak, tedavi ihtiyacı olup olmadığı saptanmalıdır. Aileler için hemanjiomların büyümesini veya küçülmesini hiçbir şey yapmadan izleyerek beklemek kolay değildir. Bununla beraber birçok hemanjiomun tedavi edilmesine gerek yoktur. Çünkü hemanjiomlar kendi kendilerine hiçbir belirti bırakmadan iyileşirler.Hemanjiomların birçok farklı tedavi yöntemi vardır, hiçbir yöntem tamamı ile güvenli ve etkili değildir. Potansiyel faydalar ile tedavinin riskleri tartılıp, tedaviye bu şekilde başlanmalıdır.
Hızlı büyüyen hemanjiomlara en yaygın olarak kortizon tedavisi yapılabilir. Kortizon enjeksiyon şeklinde veya ağızdan tablet alınarak tedavi edilir. Uzun süreli ve tekrarlayan tedaviler gerekebilir. Tedavinin gelişme geriliği, kan şekerinde artma, katarak ve artmış enfeksiyon olasılığı gibi riskleri vardır.Lazerler hemanjiomların büyümesini durdurmak ve de tamamen ortadan kaldırmak amaçlı kullanılabilir. Hemanjiom üzerinde iyileşmeyen yara gelişirse delaser ile tedavi yapılabilir. Yeni tiplaserler gelişmekte ve de hemanjiomların tedavisinde kullanılmaktadır.Port-Wine StainsPortwinestain her bin doğumda bir görülen farklı bir damarsal lekedir. Bu benlere nevüs flammeus veya kapiller hemanjiom da denir. Fakat hemanjiomlarla karıştırılmamalıdır.
Portwine lekeleri doğumda mevcutturlar. Genellikle düz, pembe, kırmızı veya morumsu renkte, sıklıkla yüz, boyun, kollar ve bacakta görülen lekelerdir. Boyutları değişkendir. Hemanjiomlardan farklı olarak portwine lekeleri yalnızca çocuk büyüdüğünde büyürler. Zamanla kalınlaşabilir ve üzerinde kabarıklık ve çukurcuklar meydana gelebilir. Portwine lekeleri kendiliklerinden ortadan kaybolmazlar ve yaşam boyu kalırlar.Port-Wine Stains KomplikasyonlarıPort-wine lekeleri, özellikle yüzde bulunanlar ruhsal, sosyal ve ekonomik problem oluşturabilirler. Alın, göz kapağı ve yüzün her iki tarafında bulunan portwine lekeleri glokom yapabilirler. Glokom göz içi basıncının artmasıdır ve tedavi edilmezse körlüğe neden olabilir. Bu komplikasyon alın ve göz kapağındaki portwine lekelerinin dörtte birinde meydana gelir. Bu bölgelerde portwine lekeleri bulunanların beyin ve göz muayeneleri yapılmalıdır.Bazen portwine stainler etraftaki dokuları aşırı derecede büyütebilirler.Özellikle kol ve bacaklarında büyük portwine lekeleri bulunan hastalar bu açıdan takip altında tutulmalıdırlar.Zaman içinde portwine lekeleri üzerinde piyojenik granülom denen küçük damar gelişimleri oluşabilir. Bu lekeler kolaylıkla kanayabilir, bu yüzden tedavi edilmelidirler.Port-Wine Lekelerinin TedavisiEn yaygın tedavi yöntemi portwine lekelerini kapatıcı makyaj malzemeleri ile boyamaktır.
Portwine lekelerinin tedavisinde farklı birçok yöntem uygulanır, fakat bu yöntemlerin hiç biri tam olarak etkili olmaz. Yeni tiplaserlerin daha az yan etki riski vardır. En iyi sonucu alabilmek için tedavi erken dönemde bebeklikte başlanmalıdır. Genellikle iki ay ara ile yapılan çok sayıda tedavi seansına gerek vardır. Genç hastalar erişkin hastalara göre daha az tedavi seansına ihtiyaç duyarlar. Hastaların ancak dörtte birin de laser bu lekeleri tamamı ile ortadan kaldırırlar.% 70 i ise daha iyi bir görünüme sahip olurlar. Bilinmelidir ki çok az bir hasta grubu laser tedavisine iyi cevap vermektedir.Laser tedavisinin riskleri vardır. Deri renginde koyulaşma veya açılma olabilir. Bu olguların çoğunda kalıcıdır. Şişlik, kabuklanma ve ufak kanamalar oluşabilir. Bu durum nadirdir ve kolaylıkla tedavi edilebilir. Laser tedavisi rahatsız edici ve fakat çok ağrılı olmayan bir tedavi yöntemidir. Erişkinlerde anesteziye gerek yoktur. Bunun yanında çocuklara anestezi gerekir.
Birçok damarsal ben kendiliğinden geçer veya etkili bir şekilde tedavi edilir. Dermatologlar gün geçtikçe damarsal lekelerin sebepleri ve tedavisi konusunda daha çok bilgi sahibi olmaktadırlar.
Ağız boşluğunda, orta çizgide bulunan bir organ.
Doğum korkusu hemen her gebenin hissettiği duygulardan biridir ve doğum yaklaştıkça artabilir. Buna mahal vermemek için önceden yapılması gerekenlere;1. Her şeyden önce doğum konusunda ve aşamaları hakkında sağlıklı bilgiler edinmeniz gereklidir. Çevreden duyduğunuz kulaktan dolma bilgileri hiç dinlemeyin. Bu sizi psikolojik açıdan rahatsız eder.2. Duygusal kaynaklı ve fiziksel kaynaklı kaygılarınızı birbirinden ayırın. Fiziksel kaynaklı (dış görünüş, doğum ve sonrası) kaygılar güvenilir bilgi kaynakları vasıtasıyla atlatılabilir veya en aza indirilebilir. Duygusal kaynaklı endişeleriniz çok yüksekse ve bununla başa çıkamayacağınızı düşünüyorsanız psikolog yardımı alabilirsiniz.
Kimi hastalıklarda ortaya çıkan ve bir çevrel atardamarın elle muayenesinde her bir atımın birbirini izleyen iki atımdan oluştuğu fark edilen olgu.
Radial nabız ile apikal kalp atımı arasındaki farktır.
Döllenmeyi geçici biçimde önleme yollan.
Embriyosunda iki çenek yaprağı bulunan bitki.
