Sağlık & Spor Terimleri Sözlüğü
S. Freud'un bilinçdışı ile bilinçöncesi-bilinç düzeyi arasındaki ruhsal engeli belirtmek için kullandığı terim.
Ters transkriptaz enzimi içeren virüslerin ortak adı.
Her türlü kırılma kusurunu yok etmeye veya azaltmaya yönelik her türlü cerrahiye refraktif cerrahi denir. (miyop, hipermetrop, astigmat and presbit denilen yaşa bağlı yakın gözlük ihtiyacı). Son yıllarda inanılmaz ilerlemeler kaydedilen değişik tekniklerden oluşan bu müdahalelerin amacı kişinin gözlük veya kontakt lens ihtiyacını en aza indirmek hatta yok etmektir.En uygun metod kişiye göre ve birçok faktöre göre değişir. Yaş, kırılma kusuru ve derecesi,hastanın kişiliği ve beklenti sınırları cerrahi tipini belirler.
Sağlık, bedensel, ruhsal ve toplumsal iyilik hali olarak tanımlanır. Bu çok genel tanımdır. Her belirti bir hastalık değildir, eğer her belirtiyi bir hastalık olarak düşünecek olursak hiç kimsenin sağlıklı olduğunu söyleyemeyiz.Ruh sağlığının tanımını yapmak daha güçtür. Ruh sağlığı, kişinin kendisi ve diğer insanlarla uyum ve denge içinde olmasıdır. Bu uyum kati kurallara bağlı olmayıp değişkenlik ve belli ölçülerde esneklik taşır. Hemen akla ruh sağlığı yerinde olan bir kişi ne gibi özellikler taşır sorusu gelir.Kişinin kendi kendisi ile uyumlu olması, nedeni belli olmayan ve uzun süren kuruntu, kaygı korku ve kuşkulardan uzak olması.Kişi yakin ve uzak çevre ile sağlıklı bir ilişki ve iletişim kurabilmelidir.Kişi yakin ve uzak çevre ilişkileri dışında saygı duymalı, sevebilmeli bunun karşılığında saygı duyulan sevilen bir kişi olabilmelidir.Kendine güvenmeli, yetenekleri, özellikleri, gruba göre artı ve eksileri ile kendini değerlendirebilmeli ve kabul etmelidir.Toplumda bir yeri olmalı, iş yapmalı, başarmalı ve başarıları ile mutlu olmalı, daha iyiye ulaşmak için çaba göstermelidir.Gelecek için gerçekçi planları olmalı, bunlara ulaşma çabası içinde olmalı eğer bu amaçlara ulaşamazsa yerine geçebilecek yeni planlar yapabilmelidir.Karşılaştığı engeller karşısında yılmamalı, bunlarla bas etme gücü olmalıdır.Bağımsız karar verme ve uygulama yetisi olmalıdır.İçine bulunduğu toplum ile uyum içinde olan inanç ve değer yargılarına sahip olmalıdır.Kişi her şeyi zamanında yapma becerisine sahip olmalı, Eğlenme, dinlenme sosyal aktivitelere katılma, kendini geliştirme için zaman ayırabilmelidir.Sigmund Freud ruh sağlığını'Sevmek ve çalışmak' olarak tanımlar. Gerçekten sevebilen, paylaşabilen ve çalışan bir kişi ruh sağlığını koruyor demektir. Belki de Goethe'nin yaptığı olgun insan tanımı ayni zamanda ruh sağlığı yerinde olan birisinin tanımı olarak da kabul edilebilir. Çünkü'Olgun insan kendine gülebilen insandır.' demektedir. Aynı şekilde'Ruh sağlığını koruyabilen insan kendine gülebilen insandır.' denebilir. Ruh sağlığı içinde yaşanılan koşullara göre değişebilir, bozulabilir veya koşullar düzelince düzene girebilir. Kişileri siyah-beyaz gibi ruh sağlığı yönünden sağlıklı ve sağlıksız olarak değerlendirmek olası değildir. Ruh sağlığının bozulması kişinin yakin çevresi ve is ortamı, başarma düzeyi vb. faktörleri olumsuz yönde etkilediğinden; ruh sağlığının bozulması fiziki hastalıklardan daha derin sorunlar yaratabilmektedir.
Bir organ ya da dokunun, destek görevi yapan bağdo-kudaki anormal çoğalmaya bağlı olarak küçülmesi.
Başlıca özelliği yanıcı nitelikte ısrarlı ağrıdır; hafif şekilleri oldukça sıktır - daha şiddetli formları sakatlayıcı olabilir ve tedavisi daha zordur
Kapakçık ya da büzgen kası bulunan bir organ içindeki sıvının, bu yapılarının yetersizliği nedeniyle geriye akması.
Reflü kelime anlamı olarak geriye kaçış demektir. Gastroözofageal reflü; mideden (gastro) yemek borusuna (özofagus) kaçışı gösterir. Reflü tanım olarak mide içeriğinin bir zorlama olmaksızın yemek borusuna geçmesi ve yakınmalara ya da yemek borusu alt ucunda lezyonlara, hasara (ülser vs gibi) yol açmasıdır.Reflü hastalığı Batı Avrupa ve ABD'de tıbbın en yaygın hastalığı olarak kabul edilmekle birlikteülkemizdeki tanınma oranıçok düşüktür. Yapılan birçalışmada'reflü' kelimesini duyma oranının% 0.2 olduğunu gösterilmişti. Hastalık sıklığı iseülkemizde de diğerülkelere eşit olarak erişkinler arasında%20 oranındadır; yani her beş erişkinden birisinde reflü hastalığı vardır.Klasik bulgular:1)Göğüste yanma (heartburn, pirozis): Ne yazık ki kesin bir türkçe karşılığı olmayan bu yakınma bazen doğrudan göğüs kemiği arkasında, bazen de mideden göğüse yayılan bir yanma hissi şeklinde tanımlanır. Esa sorun yemek borusu kaynaklı yanmanın kalp yanmasından ayrılmasıdır.Özellikle yemeklerden birkaç saat sonra bazen de gece uykudan uyandıracak şiddette oluşur.2)Ağıza acı-ekşi su, yemeklerin gelmesi (regürjitasyon): Genellikle ağır bir yemeği izleyerek ortayaçıkar. Bazen göğüste yanma ile birlikte bazen de tek başına ortayaçıkabilir. Gece boğulmaları tanımlayan hastalardaözellikleönem taşır.
Tipik olmayan sorunlar:Göğüs ağrısı
Mide ağrısı
Bulantı
Yemek borusu dışı sorunları:
Dişte erozyonlar
Boğaz sorunları
Ses kısıklığı
Boğazda dolgunluk hissi (globus)
Boğaz temizleme
Ses tellerinde sorunlar (ses düşmesi vs)
Ses tellerinde polip, nodül vs
LarenjitAkciğer sorunları:Müzminöksürük
Astma
Akciğerlere mide içeriği kaçması
Yineleyen zatüre
Uykuda solunum bozuklukları
Yemek borusu dışında yarattığı sorunlar:1. Boğaz sorunları (faringolaringeal reflü): Sürekli boğaz temizleme, ses kısılması ve kaybı, sürekli farenjit veya larenjit sorunu tanımlayan olgularınönemli bir kısmında reflü hastalığı bulunur.2.Öksürük ve astımla ilişkisi (özofagopulmoner reflü): Sürekliöksüren herüç hastanın ikisinde esas nedenin reflü hastalığı olduğu gösterilmiştir. Astım ile reflü arasında yumurta-tavuk benzeri bir neden-sonuç ilişkisi olduğu söylenebilir. Biri diğerini kötüleştirir.3. Kalp dışı nedenlerden kaynaklanan göğüs ağrısı (Nonkardiak chest pain): Reflü hastalığı bir grup hastada kalp ağrısından ayrılması neredeyse olanaksız şekilde göğüs ağrısı oluşturur. Bu hastalara koroner anjiografi dahil tüm tetkikler yapılmış olsa da kalbe ait sorun saptanamaz.4. Diş sorunları: baştaçocuklar olmaküzere bir grup hastada dişlerde doku zedelenmesi (erezyon) oluşturmaktadır.Tanı:Yakınmaların varlığı/ deneme tedavisi
Baryumluüst sindirim sistemi radyolojisi (ilaçlı mide filmi diye bilinir)
Üst sindirim sistemi endoskopisi ve biyopsi (parça alınarak patolojide incelenmesi)
24 saat boyunca yemek borusuna kaçan asidinölçülmesi (pHmetri)
Yemek borusu kasılmalarının değerlendirilmesi (manometri)
Sintigrafi (sadeceçocuklarda ve kısıtlı yarar sağlar, erişkinlerde kullanılmıyor)Eğer reflü yakınmaları tipik veözel durumlar söz konusu değilse hekimin doğrudan ilaç tedavisine başlayıp sonucunu değerlendirmesi artık genel kabul görmüş yaklaşımdır. Bu amaçla proton pompası inhibitörleri denilen ilaçları günde iki kere (sabah-akşam aç karnına) başlayıp 2 hafta sonra yakınmaların kaybolduğunun görülmesi tanı koydurucudur. Reflüde iki haftalık bu tedavi ile yakınmalar ortadan kaybolur fakat süre kısa olduğundan neredeyse her zaman tekrarlar. Tekrarladığında hekimin tanıdan emin olması ve artık daha uzun süreli tedaviye başlamasıönerilir.Tedavi:
Reflü tedavisinde 4 yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler Reflü'nün şiddetine ve ilerlemesine göre doktorunuz tarafından belirlenmelidir. Yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi, cerrahi tedavi ve endoskopik tedavi tip ve evrelerine göre hastalığın iyileştirilmesini sağlayan yöntemlerdir.
X ışınlannın biyolojik Özelliklerinin kullanılmasına dayanan bîr radyoterapi (ışın tedavisi) biçimi.
Refleksoloji, ayaklara uygulanan özel el teknikleriyle vücudun belli bölgelerinde bloke enerjiyi çözerek, bedenin kendi kendisini iyileşme gücünü harekete geçirmesidir.
Röntgenle elde edilen görüntüsünden yararlanarak leğen (pelvis) kemiğinin çapını ölçme.
Çocukluk çağında görülen ender ve kötü huylu göz tümörü; retinanın (ağtabaka) sinir dokusundan kaynaklanır ve embriyonel özellikler gösterir.
Duyu, ara ve motor nörondan oluşan en basit mekanizma.
Çıplak gözle görülemeyen, 10 İle 0,1 Â dalgaboyu arasında yer alan elektromagnetik ışınlar.
Halk arasında tavuk karası olarak da bilinen retinitis pigmentosa, nadir görülen, kalıtımsal bir hastalıktır. Gözün içini kaplayan retina adını verdiğimiz tabakada görme hücreleri bulunur. Bu görme hücrelerinden rod adı verilenler karanlıkta görmeyi veya gece görmeyi ve çevre görmeyi saçlar. Hastalık rod adı verilen bu hücrelerde bozulmayla karakterizedir. Erkeklerde kadınlardan daha fazla görülür.