Sağlık & Spor Terimleri Sözlüğü
Merkez sinir sisteminin kalıtım yoluyla geçen hastalıklarına verilen ad.
Canlı bir organizmanın yapısal bütünlüğünü bozan ya da işlevlerinde olumsuz yönde sapmaya yol açan olayların bütünü.
Sfenoİt (kamamsı) kemiğin tabanında yer alan Türk eyeri adlı (sella turcica) çukura yerleşmiş ve beyne ince bir sapla bağlantı yapan iç salgıbezi.
Kalıtsal özelliklerin anne babadan çocuğa geçmesi, soyaçekim.
Yunan ve Roma tıbbmda, hastalığın en üst düzeydeki gücüne ulaştığı ve belirtilerinin bütün şiddetiyle görüldüğü III. dönemi.
Meme kanseri tedavisinde kullanılan bir ilaçtır.
Hasta bina sendromunun belirleri nelerdir?Sendromun belirtileri arasında baş ağrısı, baş dönmesi, uyuşukluk, yorgunluk hissi, gözlerde sulanma, kaşınma, kızarıklık, burun akıntısı, hapşırık, burun tıkanıklığı, boğazda yanma, boğak kuruluğu, gıcık şeklindeöksürük, göğüste sıkışma hissi, nefes darlığı, cilt kuruluğu, ciltte kaşıntılar, burun kanaması, koku ve tat alma bozuklukları, konsantrasyon güçlüğü bulunmaktadır.
Başınız sık sık ağrıyor mu?Dikkatinizi yoğunlaştırmakta güçlük müçekiyorsunuz?Nefes alırken zorlanıyor musunuz?Burnunuz sürekli akıyor mu?Kendinizi sürekli yorgun mu hissediyorsunuz?Bu sorulardan ilkinin yanıtını evet olarak verdikten sonra diğerleri için de en ez iki evet'iniz varsa, bir hasta bina sendromu kurbanı olabilirsiniz. Teşhisteki enönemli unsur;çalışılan ortamdan uzaklaşılması halinde belirtilerin ortadan kalmasıdır.Hasta bina sendromuna karşı nasılönlemler alınmalı?Duvardan duvara halı kullanımınınönlenmesi, camlar açılmıyorsa hava temizleyen aletlerden yararlanılması, sürekli bilgisayarlaçalışan personelin vardiya saatlerinin ayarlanması gibiönlemler etkilidir. Son 10 yıldır gündeme dahaçok gelen‘hasta bina sendromu' konusundakiçalışmalar kesin bir sonuç ortaya koyamasa da;çalışanlar için en iyi performans, 19-20 C'de alınmaktadır.
Bunun için ne yapılmalı?Duvarlar ve hava, yılda bir kez profesyonel olarak temizlenmeli.
Havalandırma sistemi taze havanın bine içinde dolaşımını artırmak için temizlenip yenilmeli.
Hava filtresi kullanılmalı, temiz ve kuru olmalı. Havadaki nem oranı asla yüzde 60'tan fazla olmamalı.
İçeri hava alınan bölge yükleme ya da park alanlarından uzak olmalı. Hava filtreleri düzenli olarak değiştirilmeli.
Donanım iyi havalandırılmış alanlarda bulundurulup kullanılmalı.Üreticinin belirttiği direktiflere tam olarak uyulmalı.
Bilgisayarlar her altı ayda bir hijyenik bilgisayar ve elektronik donanım temizleyicileri tarafından temizlenmelidir.Uz. Dr. Füsun Soysal
Memorial Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı
Bilgi ve randevu için 444 7 888
Talamusun altında yer alan ve üçüncü beyin karıncığının yan duvarlarını ve tabanını oluşturan yapı.
Otlarla beslenen hayvanlara verilen genel ad.
İrritabl kelimesi; hassas, kolay rahatsız olan anlamına gelir. Sendrom kelimesi de; bir durumla ilişkili belirtilerin bir arada olması anlamına gelir. İrritabl Barsak Sendromunda (İBS)barsak denince genellikle kalın barsaklar kastedilir. İBS karın ağrısı, gaz, dışkılama alışkanlıklarında değişikliklerin oluştuğu, geçmeyen veya aralıklarla tekrar eden (kronik) bir durumdur.BelirtilerİBS belirtileri, barsağın faaliyetleriyle ilgili bir bozukluktur. Barsağın kas ve sinirlerinin anormalçalışmasına bağlı olarak ortayaçıkar; barsak yapısıyla ilgili bir hastalık olduğuna dair kanıt bulunamamıştır. Beyin, barsak ve merkezi sinir sistemi arasındaki bir şeyin barsakların irrite (huzursuz)? edilmesine yol açtığı düşünülmektedir. Sıradan olaylara verilen yanıtlar bile hastalık belirtilerini ortayaçıkarabilir. Stres veüzüntü, hastalığın belirtilerini kötüleştirebilir, hastalığın belirtilerinin kötü olması da stres,üzüntü kaynağı olabilir.Tanı
Tanıöykü ve klinik bulgularla ve tetkiklerle konur.Tedavi
İBS ile birlikte ishal şikayeti olan hastalar için yararlı olabilecek tedavi seçenekleri: diyet değişikliği ilaç tedavisi stresin azaltılması davranış tedavisi bazı alternatif tedaviler Bu tedavi seçeneklerinden biri veya birkaçı birlikte denenebilir. İBS karmaşık bir durumdur. Tedavinin amacı tüm yakınmaların ortadan kaldırılmasına yöneliktir. Hangi kişi için hangi tedavinin uygun olduğuna hekim ve hasta beraberce karar vermelidir. Doktora danışmadan kendi kendinize tedavi yöntemleri denenmemelidir.ÖnerilerRahatsızlığınızı Artırdığını Düşündüğünüz Yiyeceklerden Uzak Durun
IBS hastalarının kişiden kişiye değişmekle beraber bazı yiyeceklere hassasiyet gösterdiği gözlenmiştir. Bu nedenle rahatsızlığınızı arttırdığını düşündüğünüz yiyecekleri belirleyerek bu yiyeceklerden uzak durmayaçalışmak yarar getirecektir. Eğer henüz böyle bir tespitiniz yoksa rahatsızlığınızın başladığı zamanlarda hangi yiyecekleri tüketmiş olduğunuzu not ederek bir süre sonra, bu yiyecekleri belirleyebilirsiniz. Ancak doktorunuza danışmadanözellikle ana gıdaları kesmek vücudunuzu güçsüz bırakabileceğinden, elde ettiğiniz sonuçları doktorunuzla paylaşmakta fayda vardır.Sık sık ama az yiyin
Sindirim sisteminizi büyük ana yemekler ile yormak yerine sık sık ama az yemeye gayret gösterebilirsiniz. Böylece 3 anaöğün ileçok yemek yerine,öğünleri bölerek tüm güne yayabilirsiniz. Buöğünlerden sonuncusu olan akşam yemeği en hafiföğün olmalıdır. Ayrıca yemeği uyku saatinden birkaç saatönce yemek rahatlatıcı bir unsurdur.Düzenli Yemek Yiyin
Yemek saatlerinin düzenlenmesi veöğün atlamadan beslenmek barsakların düzenliçalışmasını sağlar.Özellikle kahvaltı, barsaklarınızıçalışmaküzere uyaranönemli biröğündür. Bu nedenle bir meyva veya küçük bir sandviç ile buöğünde mutlaka birşeyler yenmesi gerekir.Bol Su İçin
Su, kabızlığıönlemede oldukça etkilidir. Ayrıca IBS' li hastaların sık sık yaşadığı ishal de sıvı kaybını artırır. Bu nedenle günde en az 8-10 bardak su içerek sindirime yardımcı olabilirsiniz.BitkiÇaylarını Tercih Edin
Özellikle papatya, nane ve rezeneçayları şişkinlik ve gazı gidermede yardımcıdır. Bu nedenle gerek evde gerekse dışarıda siyahçay yerine bitkiçaylarını tercih etmeniz sizi rahatlatacaktır.Gaz Yapan Yiyecekleri Az Tüketin
Özellikle yoğun gaz şikayeti olan hastaların, baklagilleri, fasulye, bezelye, nohut, vb yiyecekleri daha az tüketmesi bu şikayetin azalmasını sağlayacaktır.DahaÇok Egzersiz Yapın
Egzersiz yapmanın IBS belirtileriüzerinde etkili olduğu bilinmektedir. Bu nedenle mümkün olduğunca hareketi artırarak, yürüyüş, hafif koşular, yüzme gibi aktivitelere zaman ayırmanız hem belirtileri azaltacak hem de sağlıklı yaşam dengenizi korumanıza yardımcı olacaktır.Sigarayı BırakmayaÇalışın
Sigaranın, diğer pekçok zararları ile beraber sindirim sistemiüzerinde de olumsuz etkileri vardır. Bu nedenle eğer sigara kullanıyorsanız, en azından atak dönemlerinde azaltmak hayatınızı kolaylaştıracaktır.Alkol alımında limitleri aşmamayaçalışın
Fazla alkol alımı barsakları olumsuz yönde etkiler. Bu nedenle hafif alkollü içecekleri tercih etmek ve aşırıya kaçmamak gerekir.Stresten uzak durmayaçalışın
Stres, artık yoğun günlük hayatın bir parçası haline geldiyse de küçükönlemler ile hayatımızdan uzaklaştırmamız gereken bir unsur olduğu tartışılmaz bir gerçek.Özellikle IBS'ninönemli tetikleyicileri arasında bulunan stresten uzak durmak için deneyebileceğiniz birkaç yöntem olabilir: Yemeklerinizi sakin ortamlarda, yavaş yavaş yiyin
Stres ile başaçıkmanızı kolaylaştıracak yöntemler kullanın: Meditasyon, yoga veya en azından sevdiğiniz bir müzik eşliğinde aktivitelerinizi gerçekleştirme gibi...
Masaj: Mümkünse tüm vücudunuza uygulanacak bir masaj ile rahatlayabilirsiniz. Ancak IBS ile ilgili belirtiler sırasında da karnınızı dairesel hareketler ile ovarak kendi kendinize masaj yapabilirsiniz. Belirtilerin azalması stresinizi de azaltacaktır.Özellikle Tercih Edebileceğiniz Yiyecekler
Meyve ve sebzeler (Narenciye hariç)
Kepekli pirinç, pirinç unu
Tahıllar
Su
Bitkiselçaylar
Tavuk
Balık
Patates, patates unu
Doğal yoğurt
Ayçiçeğiçekirdeği ve balkabağıçekirdeği, keten tohumu, susam
Bol suKaçınmanız Gereken Yiyecek ve İçecekler
Peynir
Süt
Kafein içeren içecekler (Çay, kahve, kola)
Çikolata
Aşırı şekerli,çok yağlı, aşırı baharatlı ve mayalı yiyecekler
Kırmızı et
Kuru meyve
Alkollü içecekler
Suni tatlandırıcılı, diyet yiyecek ve içecekler
Buğday ve elenmemiş buğday unundan yapılmış yiyecekler(beyaz ekmek, beyaz makarna, bisküviler, kurabiyeler, kekler, börekler)
trahomda görülen foliküler hipertrofi
Timus bezinin iç bölgesinde, eşmerkezli dizilmiş epitel hücrelerinin oluşturduğu yapı.
Ağız ya da damar yoluyla vücuda sıvı ya da çözelti vermeyi olanaksız kılan durumlarda ya da verilecek sıvının yavaş emilmesi istendiğinde kullanılan bir sıvı verme yöntemi.
Çiğ (ya da az pişmiş) hayvan karaciğeri ya da karaciğer özütleriyle uygulanan tedavi biçimi.
Hekim reçetelerinde kullanılan bir terim